PARAFIN UGLEVODORODLAR SIKLIZATSIYASI ASOSIDA AROMATIK UGLEVODORODLAR OLISH

Abstract

Siklizatsiya mahsulotlari 5 yoki 6 a'zoli halqali birikmalar bo'lishi mumkin. Ushbu uglevodorodlarning hosil bo'lishiga olib keladigan reaktsiyalar C5- va C6-siklizatsiya reaktsiyalarini ifodalaydi. Parafinlarni degidrirlash uchun platina katalizatorlari rivojlangan sirtga ega issiqlikka bardoshli oksid tashuvchi kiritilgan yuqori darajada dispers ko‘p komponentli tizim hisoblanadi. Platina va romotorlarning konsentratsiyasi odatda 1 % mass. dan oshmaydi. Eng keng tarqalgan tashuvchisi 𝛾-alyuminiy oksididir. Pt tarkibli tizimlar eng yaxshi degidrosiklizatsiya katalizatorlari hisoblanadi. N-geksan konversiya qilish jarayoni 400-500 °C haroratda va 0,3-2 MPa bosimda amalga oshirildi. Reaksiya mahsulotlarining tarkibi xom ashyoning massaviy uzatish tezligini 10 dan 150 soat-1 gacha o'zgartirish orqali olib borilgan. Sintetik nafta tarkibida asosan n-pentan, n-geksan, n-geptan, n-oktan, n-nonan uglevodorodlari eng yuqori massaviy ulushni tashkil etadi. Sintetik nafta asosida aromatik uglevodorodlar sintezida katalitik tizimlar Cr2O7 katalizatori va AlNiMo+bentonit katalizatori bilan qo‘llanilganda na‘munalarning aromatik uglevodorodlarga birinchi ochqichdayoq o‘tishi isbotlandi. Ushbu katalizatorlardan birgalikda foydalanish n- geksan, n- geptan, n-oktan massa ulushi yuqori bo‘lgan nafta uglevodorodlar aralashmasidan monoaromatik uglevodorodlarni yuqori unum bilan selektivlikni namoyon etdi.