PANEL QAZIB OLISHDA GORIZONTLAR O‘RTASIDAGI MASOFA VA XAVFLI DEFORMATSIYALARNI BOSHQARISH

Abstract

Ushbu maqolada asosan, tayyorlov lahimlarining turg‘unligini ta’minlash, saqlash seliklarining o‘lchamini aniqlash va himoya usullarini tanlash kabi masalalar muhokama qilinadi. Tayyorlov lahimlarini muhofaza qilish va mustahkamlash usullari: Qazib olish jarayonida saqlash seliklarini yetarli o‘lchamda qoldirish zarur. Bu yerda qatlamlar va ishchi gorizontlarning joylashishi, turg‘unlik hisoblashlari, va yuklamalarni kamaytiruvchi lahimlar kabi usullar ta’kidlanadi. Tayyorlov lahimlarining turg‘unligini hisoblashda kon-geologik va kon-texnik sharoitlarni baholash, shift va muhofaza seligining o‘lchamini aniqlash muhimdir. Kon qazish ishlarini bajarishda tayyorlov lahimining shift-ost konvergensiyasi hisoblanadi va hisoblangan konvergensiyaga qarab himoya usullari va materiallar tanlanadi. Agar qabul qilingan variant bo‘yicha tayyorlov lahimi turg‘unligini ta’minlash imkoni bo‘lmasa, qalinroq tog‘ jinslari to‘plamini qoldirish, selik o‘lchamlarini oshirish kabi boshqa variantlar ko‘rib chiqiladi. Tayyorlov lahimlarini loyihalashda, ularning o‘lchamlarini aniqlashda qatlamning qazish chuqurligi, texnologiyalari va sharoitlari hisobga olinadi. Bu bilan kon gazlarini qazish va ularni himoya qilish jarayonida optimal yechimlar izlanadi.