dc.contributor.author | Ro‘ziqulov Jahongir Orziqulovich | |
dc.date.accessioned | 2025-10-16T11:48:18Z | |
dc.date.available | 2025-10-16T11:48:18Z | |
dc.date.issued | 2025-06-05 | |
dc.identifier.uri | https://dspace.kstu.uz/xmlui/handle/123456789/477 | |
dc.description | Hozirgi kunda, global iqlim o‘zgarishi jarayoni natijasida, sayyoramizda suv
resurslari taqchilligi yildan-yilga kuchliroq sezilmoqda. O‘tgan XX asrning ikkinchi yarmidan
boshlab, dunyo miqyosida, iqlim o‘zgarishi, aniqrog‘i, iqlim ilishi natijasida, havo haroratining
ko‘tarilishi kuzatilmoqda. Bu holat atmosfera yog‘inlari samarasining kamayishiga sabab bo‘lmoqda.
Bu jarayon O‘rta Osiyo regioniga, shu jumladan, Surxondaryo havzasiga ham tegishlidir. Shu tufayli
Surxondaryo havzasi daryolari suv sarflari bilan meteorologik omillar orasidagi bog‘lanishlarni
statistik baholash masalalari tog‘li hududlar gidrologiyasida muhim ahamiyatga ega. Ta’kidlash
lozimki, O‘rta Osiyo tog‘ daryolari, jumladan, Surxondaryo havzasida ham yillik oqimning 80-85
foizi to‘linsuv davriga to‘g‘ri keladi. Daryoda to‘linsuv davri aprel-may oylarida boshlanib,
oktabrgacha davom etadi. To‘linsuv davridagi oqim hajmining atmosfera yog‘inlari va havo harorati
bilan bog‘liqligini o‘rganish Surxondaryo havzasi suv resuruslaridan foydalanishni samarali tashkil
etish bilan bog‘liq bo‘lgan dolzarb masalalardan biri hisoblanadi. | en_US |
dc.description.abstract | Yuqorida daryo oqimining hosil bo‘lish jarayoni juda sodda ko‘rinishda tasvirlandi. Lekin,
aslida, daryo oqimining hosil bo‘lishi juda murakkab tabiiy jarayondir. Uning hosil bo‘lishiga
quyidagi tabiiy-geografik omillar ta’sir etadi: havzaning geografik o‘rni, iqlim sharoiti, geologik
tuzilishi, relefi, tuproq sharoiti, o‘simlik qoplami, gidrografik sharoiti (muzlik, ko‘l, botqoqlik) va
boshqalar. | en_US |
dc.language.iso | other | en_US |
dc.publisher | IQLIM O‘ZGARISHI SHAROITIDA CHO‘L – VOHA EKOSISTEMASI: MUAMMOLAR VA YECHIMLAR | en_US |
dc.relation.ispartofseries | 5-iyun xalqaro atrof-muhitni muhofaza qilish kuniga bag‘ishlanadi; | |
dc.subject | Surxondaryo daryo havza iqtisod | en_US |
dc.title | SURXONDARYO HAVZASI DARYOLARI OQIMINING HOSIL BO‘LISHIGA TA’SIR ETUVCHI IQLIMIY OMILLAR | en_US |
dc.type | Article | en_US |